Kluczowe aspekty budowania szczęścia

„Szczęście nie jest czymś, co przychodzi z zewnątrz.
To coś, co wychodzi z wewnątrz”
~ Eckhart Tolle

W codziennym języku satysfakcja z życia odnosi się do ogólnej oceny swojego życia w kontekście realizacji zamierzonych celów i planów. W literaturze naukowej pojęcie to jest często używane zamiennie z takimi terminami jak szczęście, zadowolenie z życia, dobrostan psychiczny, pozytywne nastawienie do życia czy też wysoka jakość życia¹.

Szczęście jest jednym z najbardziej pożądanych stanów emocjonalnych, do którego dąży wielu ludzi. To naturalne, ponieważ każdy chce być zadowolony ze swojego życia. Na poczucie szczęścia ma wpływ wiele czynników, ponieważ kiedy jeden z obszarów, np. praca, nie daje wystarczającej satysfakcji, trudniej będzie odczuwać spełnienie.

Szczęśliwym być…

W analizie różnych teorii dotyczących ludzkiego dobrostanu warto skupić się na aspektach celowości, aktywności i intencyjności działań, które mają na celu podniesienie poziomu szczęścia i jakości życia. Kołowy model szczęścia opracowany przez Sonję Lyubomirsky i Kennona Sheldona wyróżnia trzy główne obszary wpływające na poczucie szczęścia człowieka. Według badaczy²:

• 50% naszego szczęścia jest determinowane genetycznie, czyli związane z wrodzonym potencjałem i poziomem szczęścia wynikającym z temperamentu i osobowości;
• 10% zależy od czynników zewnętrznych, takich jak stan zdrowia, sytuacja rodzinna, status zawodowy oraz ogólny standard życia;
• 40% stanowią celowe działania, czyli intencjonalna aktywność człowieka, która pozwala mu wpływać na swoje życie i odczuwać spełnienie.

Obszary życia, w których można wzmocnić szczęście

1. Relacje międzyludzkie

Silne, wspierające relacje z rodziną i przyjaciółmi są bez wątpienia fundamentalne dla szczęścia, tym bardziej, jeśli jest to najważniejszy dla kogoś obszar. Bliskość emocjonalna i wsparcie ukochanych zwiększają poczucie bezpieczeństwa, ale też, co istotne, poczucie przynależności. Podobnie aktywne uczestnictwo w społeczności – np. poprzez działalność wolontariacką, grupy zainteresowań czy nawet lokalne inicjatywy – może znacząco poprawić poczucie szczęścia, jako że człowiek jest z natury istotą społeczną.

2. Zdrowie psychiczne i fizyczne

Regularne ćwiczenia fizyczne nie tylko poprawiają zdrowie fizyczne, sylwetkę, ale także mają pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne, redukując stres i poprawiając nastrój. Dbanie o zdrowie psychiczne – m.in. poprzez techniki relaksacyjne, mindfulness, terapię oraz unikanie nadmiernego stresu i negatywnych emocji – zwiększa poczucie spokoju, dając dystans od problemów, a to właśnie pomaga wytrwać w dobrostanie.

3. Pozytywne myślenie

Regularne praktykowanie wdzięczności, takie jak prowadzenie dziennika wdzięczności, pomaga skupić się na pozytywnych aspektach życia i zwiększa poczucie szczęścia. Wypisywanie każdego wieczora trzech rzeczy, za które jest się dziś wdzięcznym, pomaga zwracać uwagę na pomyślne sytuacje. Bardzo ważnym elementem jest też optymizm, czyli skłonność do postrzegania przyszłości w jasnych barwach i oczekiwanie pozytywnych rezultatów. Dzięki temu skupiamy się na rozwiązaniach i wnioskach z trudnych sytuacji, zamiast roztrząsać problemy, eskalując ich rangę.

4. Cel i sens życia

Posiadanie jasnych, osiągalnych celów oraz dążenie do ich realizacji daje poczucie kierunku i satysfakcji z życia. Przede wszystkim wiemy, dokąd zmierzamy, czego chcemy, odnajdując przy tym poczucie, że nasze życie ma sens i znaczenie. Jest to często powiązane ze sprzyjającymi dla nas wartościami i przekonaniami, które jeśli są właściwie realizowane, mogą dać długotrwałe szczęście.

5. Finanse i praca

Mówi się, że pieniądze szczęścia nie dają, ale… szczęściu pomagają. Chociaż rzeczywiście nie warto opierać radości samej w sobie na pieniądzach, to jednak odgrywają one kluczową rolę, jeśli chodzi o godne życie. Zapewniają stabilność finansową i brak obaw o podstawowe potrzeby, co wpływa na poczucie bezpieczeństwa (jedna z podstawowych potrzeb człowieka) i zadowolenia. Znalezienie pracy, która jest zgodna z naszymi wartościami, umiejętnościami i zainteresowaniami oraz daje poczucie spełnienia, może znacząco zwiększyć nasze szczęście.

6. Czas wolny i hobby

Zachowanie równowagi między obowiązkami zawodowymi a czasem wolnym jest kluczowe dla utrzymania zdrowia psychicznego i szczęścia. Realizowanie pasji daje odskocznie od codziennych obowiązków, jest czasem dla siebie, który pomaga się rozwijać dokładnie tak, jak tego chcemy. Toteż angażowanie się w aktywności, które sprawiają nam przyjemność i pozwalają rozwijać pasje, pozytywnie wpływa na pogodę ducha.

Jak widać, każdy obszar życia może dawać szczęście. Trzeba jednak pamiętać, by nie zaniedbywać żadnego z nich i tak rozplanować czas, aby wszystkie elementy były odpowiednio realizowane. Oczywiście niektóre obszary są dla nas indywidualnie ważniejsze lub mniej ważne, dlatego warto skupiać się na tych, które są naszymi priorytetami.

Dążenie do harmonii i równowagi we wszystkich tych obszarach może prowadzić i prowadzi do trwałego i głębokiego poczucia zadowolenia z życia. Kochasz rodzinę? Spędzaj z nią czas. Kochasz pracę? Rozwijaj się. Kochasz sport? Nie zapominaj o aktywnościach. Rób to, co dla Ciebie jest ważne!

Natalia Tatarczuch
Socjolog&Coach

Zapraszamy do przeczytania również poniższych artykułów:

• Co sprawia, że jesteśmy szczęśliwi?
• Czy homeopatia jest godna polecenia?
• Wiara a rezyliencja psychiczna

Przypisy

1. J. Czapiński, Szczęście – złudzenie czy konieczność? Cebulowa teoria szczęścia w świetle nowych danych empirycznych, w: M. Kofta, T. Szustrowa (red.), „Złudzenia, które pozwalają żyć”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 266-306.
2. D. Jasielska, Co sprawia, że jesteśmy szczęśliwi? Udane życie z perspektywy psychologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014.

© Źródło zdjęcia głównego: Canva.