Pierścienie Saturna stanowią nie lada gratkę dla miłośników astronomii. Oprócz tego są również niemałym problemem dla ewolucjonistów, ponieważ dowodzą, że Układ Słoneczny jest młodszy niż się powszechnie uważa.
Saturn stanowi jedną z najbardziej ikonicznych planet w naszym Układzie Słonecznym. Wszystko za sprawą jego niezwykle wyrazistych pierścieni. Są one jednak widoczne tylko przez teleskop – nikt przed Galileuszem o nich nie wiedział. To on jako pierwszy zauważył je, gdy skierował swój teleskop na Saturn. To, co zobaczył w 1610 roku, opisał w taki sposób, że wygląda to tak, jakby Saturn miał “uszy”. Dopiero Christiaan Huygens w 1655 roku zidentyfikował te “uszy” jako pierścienie1. Od tego czasu Saturn nie przestaje zadziwiać miłośników astronomii.
Pierścienie Saturna nie stanowią jednolitej powierzchni. Są one zbudowane z fragmentów pyłu, skał i lodu. Ciała tworzące pierścienie mogą być różnej wielkości: od malutkich drobinek po ciała wielkości budynku. Struktura pierścieni również jest mocno zróżnicowana, co ukazały sondy kosmiczne Voyager 1 i 2 w latach 80. XX wieku. Niektóre pierścienie składają się z dużych skał, a inne tylko z pyłu. Wszystkie pojedyncze pierścienie i przerwy między nimi są zróżnicowanej grubości i szerokości. Główne pierścienie są oznaczone literami od A do G, zaś pomniejsze noszą nazwy malutkich księżyców, które krążą razem z nimi. Przerwy nazwano na cześć odkrywców takich jak Cassini czy Huygens.
Pierścienie Saturna i badania nad ich wiekiem
Wśród naukowców trwają debaty odnośnie do wieku pierścieni Saturna i tego, jak one powstały. Najczęściej rywalizują ze sobą dwa poglądy. Pierwszy jest taki, że pierścienie Saturna istnieją od momentu powstania Układu Słonecznego, w tym planety Saturn, około 4,5 miliarda lat temu. Takie było stanowisko większości naukowców do czasu, gdy pojawiły się nowe informacje. Drugi, obecnie popularny pogląd mówi, że pierścienie Saturna nie mogą istnieć dłużej niż 100 milionów lat.
Na ten stosunkowo młody wiek pierścieni ma wskazywać kilka ich cech. Po pierwsze, są one wciąż jasne. Cząsteczki pyłu, lodu i skał stopniowo erodują i przez to stają się ciemniejsze. Gdyby pierścienie Saturna istniały od samego początku istnienia Układu Słonecznego, musiałyby być znacznie ciemniejsze niż są. Stąd szacuje się, że nie mogą mieć więcej niż 100 milionów lat.
Oprócz tego naukowcy zbadali inne siły, jakie wpływają na kondycję tych pierścieni. Można wymienić m.in. ciśnienie światła słonecznego, wzajemne kolizje (także na poziomie atomowym), uderzenia komet lub meteorów, opór plazmy pochodzącej z atmosfery Saturna itp.3 Co ciekawe, okazuje się, że pierścienie Saturna tracą lód w “stosunkowo szybkim” tempie – na tyle szybko, że nie mogło upłynąć więcej niż 30 milionów lat od ich powstania4. To wszystko przeczy temu, że istnieją aż 4,5 miliarda lat.
Jak powstały pierścienie Saturna?
Skoro więc pierścienie Saturna nie powstały razem z Układem Słonecznym, a dopiero wiele lat później, to jak się uformowały? Naukowcy uznali, że Saturn musiał dawniej mieć księżyc, który rozpadł się w wyniku kolizji z innym ciałem niebieskim lub w wyniku sił pływowych planety5. To jednak nie takie proste. Astronom Wing-Huan Ip obliczył całkowitą masę pierścieni Saturna na tyle, ile może wynieść masa ciała o szerokości co najmniej 100 km. Następnie w takie ciało niebieskie musiałaby uderzyć jakaś kometa lub asteroida, aby je zniszczyć. Z fragmentów tego ciała niebieskiego miałyby powstać pierścienie wokół Saturna. Jednak Ip obliczył, że taka kolizja nie mogłaby się wydarzyć nawet w ciągu 30 miliardów lat. To ponad dwa razy więcej niż szacowany wiek wszechświata!6
Podsumowanie
Nic dziwnego, że wielu naukowców uznało, że powstanie pierścieni Saturna należy przypisać niesamowitemu “szczęściu”7. A byłoby to tym większe “szczęście”, jeśli uświadomimy sobie, że miało się to wydarzyć “zaledwie” 100 milionów lat temu (co stanowi 2,2% szacowanego wieku Układu Słonecznego) lub nawet 30 milionów lat temu (0,67% szacowanego wieku Układu Słonecznego), dzięki czemu możemy je dzisiaj obserwować. Ale czy ich powstanie naprawdę było tylko podwójnie szczęśliwym zbiegiem okoliczności?
Jest dużo bardziej prawdopodobne, że pierścienie Saturna powstały razem z całym Układem Słonecznym8. Bardzo trudno oprzeć się wrażeniu, że Saturn z jego pierścieniami został specjalnie zaprojektowany przez wyższą inteligencję. Każdy z pierścieni posiada inną jasność, szerokość i skład, ale również każdy z nich wygląda jednolicie na całej swej długości dookoła Saturna. Jest to prawdziwy majstersztyk. Pierścienie Saturna są świadectwem tego, że cały Układ Słoneczny jest o wiele młodszy niż twierdzą ewolucjoniści. Jest to zgodne z tym, co Pismo Święte mówi o niedawnym stworzeniu wszechświata.
Przypisy
- Harris D., How Old Are Saturn’s Rings?, Answers in Genesis, 1 września 1990, https://answersingenesis.org/astronomy/solar-system/how-old-are-saturns-rings/
- Ibid.
- Coppedge D. F., Rescuing Ring Ages, Institute for Creation Research, 1 października 2008, https://www.icr.org/article/rescuing-ring-ages
- Snelling A. A., Saturn’s rings short-lived and young, “Journal of Creation”, 11(1):1, kwiecień 1997, https://creation.com/saturns-rings-short-lived-and-young
- Littleton J., Saturn–Jewel in the Creator’s Showcase, Answers in Genesis, 18 lutego 2018, https://answersingenesis.org/astronomy/solar-system/saturn-jewel-creators-showcase/
- Harris D., op. cit.
- Snelling A. A., op. cit.
- Henry J., The age and fate of Saturn’s rings, “Journal of Creation”, 20(1):123, marzec 2006, https://creation.com/the-age-and-fate-of-saturns-rings