Omułek jadalny (Mytilus edulis) to średniej wielkości małż morski z rodziny omułkowatych. Jest ważny hodowlano i komercyjnie. Jego muszle można znaleźć na plażach całego świata.
Rozmieszczenie
Omułek jadalny występuje na wybrzeżach Atlantyku, Pacyfiku, Morza Śródziemnego oraz w strefach umiarkowanych i polarnych. Spotykany jest też na półkuli południowej. Jego dokładne rozmieszczenie nie jest w pełni znane ze względu na podobieństwo do innych gatunków z rodzaju Mytilus.
Siedlisko
Omułki żyją w strefach borealnych i umiarkowanych. Występują w obszarach międzypływowych, gdzie przyczepiają się do twardych powierzchni, takich jak skały, za pomocą nici bisiorowych.
Wygląd
Muszle omułków mają trójkątny, wydłużony kształt. Mogą być fioletowe, niebieskie lub brązowe, czasami z paskami. Zewnętrzna warstwa muszli ulega erozji, odsłaniając kolorową warstwę kalcytową. Omułki mogą odczepiać się i przyczepiać ponownie, zmieniając swoją pozycję.
Rozmnażanie
Omułki są rozdzielnopłciowe. Zapłodnienie następuje w wodzie po uwolnieniu plemników i jaj. Zaledwie 1% larw osiąga dorosłość, większość ginie jako ofiary drapieżników. W stresujących warunkach dorosłe omułki wchłaniają gamety, co przerywa proces rozrodczy.
Zanieczyszczenia środowiskowe
Omułki gromadzą toksyny z wody, więc są wykorzystywane do monitorowania zanieczyszczeń. Metale ciężkie, takie jak kadm i chrom, uszkadzają ich DNA, osłabiając zdolność do naprawy.
Rozwój larwalny
Rozwój larw trwa od 15 do 35 dni, zależnie od warunków wody. Gdy larwa jest gotowa, zaczyna dotykać podłoża i przekształca się w młodego małża. Przyczepia się wtedy za pomocą nici bisiorowych, tworząc skupiska. W osłoniętych miejscach większe grupy tworzą ławice, schronienie dla innych organizmów.
Drapieżniki
Larwy omułków są atakowane przez meduzy i larwy ryb. Młode małże są szczególnie narażone na drapieżniki, dopóki ich muszle nie stwardnieją. Starsze osobniki mogą pogrubiać muszle, co utrudnia ataki np. rozgwiazd. Gdy atakuje dwóch drapieżników naraz, szanse na przeżycie omułków spadają.
Zastosowanie
Omułki filtrują wodę, usuwając zanieczyszczenia, co poprawia jej jakość. Są ważnym składnikiem kuchni wielu krajów, np. Hiszpanii, Francji i Włoch. Są też wykorzystywane w badaniach laboratoryjnych.
Ostatnie dane pokazują, że ich populacja zmniejsza się. Może to wpłynąć negatywnie na ekosystemy, bo omułki filtrują wodę i tworzą schronienie dla drobnych organizmów. Zakwaszenie oceanów również zagraża ich przeżywalności, co może osłabić ich pozytywny wpływ na środowisko.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Blue_mussel [dostęp: 02.10.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Darkone. Licencja: CC BY-SA 2.0.
