Gdzie się podziały fulguryty sprzed milionów lat?

Fulguryty powstają dzięki piorunom, które uderzają w ziemię. Dlaczego jednak jest ich tak mało w zapisie kopalnym?

Fulguryt (zwany też piorunowcem) to skamieniała nieregularna rurka zbudowana ze szkliwa krzemionkowego, która powstała w wyniku stopienia piasku kwarcowego. Do stopienia kwarcu dochodzi właśnie w momencie uderzenia pioruna w ziemię, zwłaszcza jeśli jest to goła ziemia (np. piasek). Fulguryty mają od kilku centymetrów do nawet około 1 metra długości. Mogą one przyjmować prosty kształt lub bardzo skomplikowane kształty, zbliżone do korzeni drzew.

Szacunki powstawania fulgurytów

Fulguryt powstaje podczas kontaktu pioruna z ziemią, ale nie zawsze ma to miejsce. Ze względu na brak możliwości dokładnego przewidywania, gdzie pojawią się pioruny i gdzie uderzą, nie da się określić dokładnej liczby powstających fulgurytów – można tylko operować szacunkami. Np. geofizycy Matthew A. Pasek i Marc Hurst obliczyli, że każdej sekundy na Ziemi dochodzi do około 45 wyładowań atmosferycznych i około ¼ z nich uderza w powierzchnię Ziemi. Ponieważ 80-90% wyładowań zdarza się nad lądem, naukowcy wysnuli wniosek, że każdej sekundy może powstawać nawet do 10 fulgurytów¹.

Wszystko to jednak pod warunkiem, że każde uderzenie pioruna w ziemię produkuje fulguryt. Inny fizyk, Don DeYoung, założył, że w każdej sekundzie dochodzi do nawet 100 wyładowań atmosferycznych, z których również ¼ uderza o ziemię. Dodatkowo założył też, że zaledwie 1% uderzeń wytwarza fulguryty². Łatwo obliczyć, że według szacunków DeYounga jeden fulguryt powstaje na Ziemi średnio co 4 sekundy. To oznacza ponad 11 milionów w ciągu jednego roku. Pamiętajmy jednak, że to wciąż tylko szacunki.

Tak czy siak procent piorunów wytwarzających fulguryty pozostaje nieznany. Wiemy tylko, że od czasu do czasu dochodzi do powstania tego minerału i może to mieć miejsce gdziekolwiek na lądzie. Gdy już jednak natrafimy na fulguryt, możemy poczuć się prawdziwymi szczęściarzami, ponieważ są one stosunkowo bardzo rzadkie.

Fulguryty a wiek geologiczny Ziemi

DeYoung jednak nie poprzestał na obliczeniach tego, ile fulgurytów może powstawać obecnie. Postanowił również obliczyć, ile fulgurytów powinno aktualnie znajdować się na całej Ziemi³. W swoich obliczeniach zastosował okres 4 miliardów lat. Okazuje się, że stosując bardzo ostrożne szacunki, że tylko 1% piorunów trafiających w ziemię produkuje fulguryty, powinno ich być w zapisie kopalnym obecnie średnio 78,6 na 1 m². Łatwo również obliczyć, że dla okresu 540 milionów lat (od końca prekambru) powinno być średnio 10-11 fulgurytów na 1 m².

Ciekawiej robi się, gdy zastosujemy szacunki Paseka i Hursta mówiące, że wszystkie pioruny uderzające w ziemię produkują fulguryty⁴. Wtedy bowiem, biorąc pod uwagę wiek 4 miliardów lat, wychodzi nam aż 7857,4 fulgurytów na 1 m²! Gdy natomiast weźmiemy wiek po prekambrze, czyli 540 miliony lat, to wyjdzie nam 1060,7 fulgurytów na 1 m²! To wciąż bardzo dużo. Nawet jeżeli uznamy, że tylko połowa piorunów uderzających w ziemię produkuje fulguryty, to liczby będą wynosić 3928,7 na 1 m² dla 4 miliardów lat i 530,35 na 1 m² dla 540 milionów lat.

To są wszystko szacunki, ale pokazują nam one jeden wielki problem. Jeżeli bowiem Ziemia naprawdę ma miliony i miliardy lat, to powinniśmy wręcz siedzieć na całej górze fulgurytów. Tymczasem w zapisie kopalnym znajdujemy ich malutko. Oczywiście zdarza się odnaleźć fulguryty datowane na miliony lat. Przykładem mogą być te z Sahary, które zostały znalezione w warstwach datowanych przez naukowców na 250 milionów lat⁵. Ale to o wiele za mało, jeżeli Ziemia naprawdę liczy tak długo.

Gdzie się podziały brakujące fulguryty?

Gdzie zatem one są i dlaczego Ziemia nie jest usłana fulgurytami po brzegi? Najprostsza odpowiedź jest taka, że te brakujące fulguryty nigdy nie powstały. A to oznacza, że Ziemia najwyraźniej wcale nie liczy ani miliardów, ani milionów lat. Dopiero redukując rzeczywisty wiek Ziemi do kilku tysięcy lat, jak głosi Pismo Święte, rozwiążemy zagadkę brakujących w zapisie kopalnym fulgurytów.

Przypisy

1. Pasek M.A., Hurst M., A Fossilized Energy Distribution of Lightning, Scientific Reports, 28.07.2016, https://www.nature.com/articles/srep30586
2. DeYoung D. B., A Survey of Lightning, “Creation Research Society Quarterly”, 49(4), 2013, s. 281-286.
3. Thomas B., The Case of the Missing Fulgurites, Institute for Creation Research, 25.08.2016, https://www.icr.org/article/case-missing-fulgurites/
4. Ibid.
5. Patowary K., Fulgurite: What Happens When Lightning Strikes Sand, Amusing Planet, 21.07.2015, https://www.amusingplanet.com/2015/07/fulgurite-what-happens-when-lightning.html