Lampart amurski (Panthera pardus orientalis) to podgatunek lamparta plamistego, ssaka z rodziny kotowatych (Felidae). Naturalnie występuje w regionie Primorje na południowym wschodzie Rosji oraz w północnych Chinach. Gatunek ten został wpisany na Czerwoną Listę IUCN jako krytycznie zagrożony wyginięciem. W 2007 roku oszacowano, że na wolności żyje zaledwie 19-26 tych zwierząt. Spotkać je można głównie w południowo-wschodniej Rosji i północno-wschodnich Chinach. Badania przeprowadzone z wykorzystaniem fotopułapek — w latach 2014-2015 – ujawniły obecność 92 osobników na obszarze transgranicznym o powierzchni 8 398 km² wzdłuż granicy rosyjsko-chińskiej. Do 2023 roku populacja miała wzrosnąć do 128–130 młodocianych i dorosłych lampartów amurskich.
Badania wskazują, że lamparty amurskie są blisko spokrewnione z populacjami innych lampartów zamieszkujących północne Chiny i tereny Korei. Warto dodać, że lampart chiński, wcześniej uznawany za odrębny podgatunek (P. p. japonensis), w 2017 został roku włączony do podgatunku lamparta amurskiego.
Nazewnictwo
Reginald Pocock wprowadził nazwa „lampart amurski” w 1930 roku. Porównał on różne okazy lampartów, które zgromadzone zostały w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Odniósł się do skóry lamparta pochodzącego z regionu Zatoki Amurskiej, nazywając go „lampartem amurskim”. Od co najmniej 1985 roku termin ten jest używany do opisu podgatunku lamparta z Syberii Wschodniej oraz populacji hodowanych w ogrodach zoologicznych na całym świecie.
Opis
Lampart amurski wyróżnia się na tle innych podgatunków. Posiada szereg niezwykle osobniczych cech. Za przykład podać można jego futro, które w zimie jest gęste i miękkie. Rozety na bokach ciała mają około 5 cm średnicy. Są szeroko rozstawione i wyróżniają się grubymi, jednolitymi pierścieniami oraz ciemnymi środkami. W lecie sierść lamparta amurskiego jest krótsza, jaśniejsza. Ma także bardziej wyrazistą barwę. Zimą staje się dłuższa. Może osiągać nawet 70 mm. Ubarwienie zmienia się wówczas z jasnożółtego na rdzawożółty z lekkim, złocistym odcieniem. Lampart amurski jest stosunkowo niewielki. Samce są większe od samic. Mierzą od 107 do 136 cm, a ich ogon ma do 90 cm długości. Masa ciała samców wynosi od 32 do 48 kg. Samice ważą między 25 a 42,5 kg.
Siedlisko
Lampart amurski zamieszkuje obecnie obszar około 7 000 km² na rosyjskim Dalekim Wschodzie. Zwierzę to doskonale przystosowało się do surowych warunków panujących w tym regionie. Nie straszne mu są mroźne zimy i obfite opady śniegu. Zimą preferuje górskie tereny, zwłaszcza południowe stoki. Jego obecność często wiąże się z siedliskami, w których występują dzikie jelenie sika lub gdzie prowadzona jest hodowla tych zwierząt. Lamparty przemieszczają się między Rosją, Chinami, a być może także Koreą Północną, przekraczając rzekę Tumen.
Pierwsze zdjęcie lamparta amurskiego zarejestrowane przez fotopułapkę w północno-wschodnich Chinach pochodzi z 2010 roku. Zostało wykonane w rezerwacie Hunchun w górach Changbai, w prowincjach Jilin i Heilongjiang. Obszar ten charakteryzuje się mieszanymi lasami liściastymi i iglastymi na wysokości od 600 do 1200 metrów n.p.m. Średnia roczna temperatura wynosi tam około 1,5°C. W innych rejonach Chin populacja lamparta amurskiego jest rozproszona i ogranicza się głównie do małych rezerwatów. W prowincji Shanxi, zwierzęta te zauważono w 16 obszarach chronionych oraz sześciu rezerwatach przyrody. Miało to miejsce podczas badań, które prowadzone były w latach 2007–2014.
Zachowanie lamparta amurskiego
Lampart amurski, podobnie jak inne podgatunki lamparta, prowadzi samotny tryb życia. Nie dotyczy to jedynie samic, które wychowują młode. Dane z fotopułapek pokazują, że zwierzęta te są bardziej aktywne w ciągu dnia niż nocą. Ten wzorzec aktywności pokrywa się z okresami aktywności ich głównych ofiar, do których należą sarna syberyjska oraz jeleń mandżurski.
Lamparty amurskie są wyjątkowo zachowawcze, jeśli chodzi o wybór terytorium. Zazwyczaj bytują na obszarach znajdujących się w dolinach rzek. Terytoria różnych osobników czasem się pokrywają, ale tylko w niewielkim stopniu. Wielkość terytorium zależy od płci, wieku oraz liczby członków rodziny. Waha się od 5 000 do 30 000 hektarów. Lamparty amurskie przez lata używają tych samych szlaków łowieckich, tras migracyjnych oraz miejsc odpoczynku.
W regionie Ussuri główną zdobyczą lamparta amurskiego są sarny syberyjskie, jelenie mandżurskie, a także młode niedźwiedzie himalajskie oraz drobne zwierzęta, takie jak zające, borsuki, ptaki i myszy. Kiedy liczba dużych ssaków kopytnych maleje, lamparty rozszerzają swoje terytoria, które mogą sięgać do 100 km².
Rozmnażanie
Lamparty amurskie osiągają dojrzałość płciową w wieku 2–3 lat. Mogą rozmnażać się aż do 10–15 roku życia. Ruja trwa zazwyczaj 12–18 dni, choć w wyjątkowych przypadkach może przedłużyć się nawet do 25 dni. Ciąża trwa od 90 do105 dni. Nowonarodzone lamparty ważą od 500 do 700 gramów. Oczy otwierają w ciągu 7–10 dni. Pełzać zaczynają między 12 a 15 dniem życia. W drugim miesiącu wychodzą z kryjówki i zaczynają jeść mięso. Młode lamparty od piersi matki zostają odstawione po trzech miesiącach. Od tego momentu uczą się, jak polować.
Okres laktacji trwa około pięciu do sześciu miesięcy. Młode stają się zupełnie samodzielne w wieku około dwóch do trzech lat, choć często pozostają z matką do momentu, gdy ta ponownie wejdzie w ruję. Do lat 70. XX wieku w rezerwacie przyrody Kedrowaja Pad oraz na północnym wschodzie Chin najczęściej obserwowano młode między marcem a majem. Mioty zwykle liczą dwa lub trzy młode. W warunkach hodowlanych niektóre osobniki żyją nawet 21 lat.
Lampart w Piśme Świętym
Lampart w Biblii pojawia się rzadziej niż inne zwierzęta, ale jego obecność niesie ważne przesłanie. Zwykle kojarzy się z drapieżnością, siłą i szybkością. Przyjrzyjmy się bliżej, gdzie i jak występuje ten tajemniczy drapieżnik.
Lampart w wizjach prorockich
Lampart występuje m.in. w Księdze Daniela 7,6, w jednej z wizji proroka. Daniel widzi czwarte zwierzę, przypominające lamparta, które ma cztery skrzydła na grzbiecie i cztery głowy. To zwierzę symbolizuje jedno z wielkich imperiów, które miało panować nad ziemią. Lampart został wybrany jako obraz szybkości i siły podboju – te cechy idealnie oddają charakterystyczną naturę tego zwierzęcia. Wypada jednak dodać, że lampart występuje w przekładach: Biblia Brzeska, Biblia Gdańska, Nowa Biblia Gdańska. W pozostałych przekładach mamy panterę.
Lampart w wizji pokoju
Chociaż lampart przedstawiany jest w kontekście zagrożenia, w Biblii znajdziemy także jego zupełnie inny obraz. W Księdze Izajasza 11,6 prorok opisuje wizję przyszłego świata, w którym: „I będzie wilk gościem jagnięcia, a lampart będzie leżał obok koźlęcia. Cielę i lwiątko, i tuczne bydło będą razem, a mały chłopiec je poprowadzi.” (BW). To przepiękny obraz czasów mesjańskich, kiedy natura zostanie całkowicie odmieniona. Widzimy tu jak drapieżne zwierzęta będą żyć w zgodzie z tymi, które dotychczas były ich ofiarami. Lampart staje się tutaj dowodem na to, że Boża moc może zmienić nawet najbardziej dziką naturę.
Lampart jako symbol niezmienności
W Księdze Jeremiasza 13,23 znajdziemy znane pytanie retoryczne: „Czy Etiopczyk może zmienić swoją skórę, a lampart swoje pręgi? Tak samo czy możecie czynić dobrze, wy, którzy się nauczyliście postępować przewrotnie?” (Biblia Tysiąclecia). Ten obraz pokazuje niezmienność pewnych cech, zarówno w naturze zwierząt, jak i w ludzkim sercu. Lampart w tym fragmencie symbolizuje coś trwałego, głęboko zakorzenionego, co jest niemal niemożliwe do zmiany. Jeremiasz używa tego porównania, by podkreślić, jak trudno ludziom odwrócić się od przewrotnych dróg, do których przywykli.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Megabrekcje – dowód na katastrofizm
- Kataklizm na Górze St. Helens świadczy o potopie
- Potop czy lokalna powódź?
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Amur_leopard [dostęp: 7.10.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Marie-Lan Nguyen. Licencja: Domena publiczna.
