Dziobak – łamigłówka dla teorii ewolucji

Dziobak to bardzo wyjątkowe zwierzę, które zasadniczo wymyka się wszelkim klasyfikacjom. Choć uznany za ssaka, niewiele go przypomina. Czym jest to zwierzę i jakie miejsce zajmuje w królestwie zwierząt?

Dziobak jest czymś naprawdę unikalnym w świecie zwierząt. Gatunek ten zamieszkuje wschodnie wybrzeże Australii oraz wyspę Tasmania. Od dawna znali go już Aborygeni i Tasmańczycy, ale dopiero pod koniec XVIII wieku, wraz z kolonizacją Australii przez Brytyjczyków, usłyszał o nim świat zachodni. Co ciekawe, gdy Europejczycy usłyszeli o nim po raz pierwszy, uznali to zwierzę za wybryk. Jeden z ówczesnych zoologów próbował nawet odciąć nożyczkami dziób wypchanego dziobaka sprowadzonego do Wielkiej Brytanii!¹

Gdy już ustalono, że dziobak jest prawdziwym zwierzęciem, naukowcy podjęli się próby jego klasyfikacji. Według nich należy on do ssaków, do rzędu stekowców (obok kolczatkowatych). I choć faktycznie posiada bardzo wiele ssaczych cech, to oprócz tego posiada cechy anatomiczne i funkcjonalne charakterystyczne dla innych gromad. Z tego powodu nie jest łatwo zaklasyfikować dziobaka!

Dziobak to ssak, ptak, gad czy ryba?

Cechy ssaka

Dziobak został uznany za ssaka głównie z dwóch powodów. Po pierwsze, posiada futro, a więc włosy. W całym królestwie zwierząt tylko ssaki je posiadają. Futro chroni dziobaka przed zimnem, gdy pływa w wodzie, polując na inne zwierzęta. Po drugie, dziobaki wytwarzają mleko, którym mogą się żywić młode. Nie mogą one jednak ssać mleka, ponieważ posiadają dziób zamiast pyska, a samice nie mają sutków. Zamiast tego mleko sączy się ze skóry brzucha matki, a młode zlizują je z jej sierści².

Cechy ptaka

Jak już wspomniano, dziobak posiada dziób zamiast pyska, co czyni go pod tym względem nieco podobnym do ptaków. Ponadto dziobak chroni swoje młode w podobny sposób jak ptaki. Kopie dla swoich młodych długą jamę, na końcu której tworzy gniazdo zbudowane z opadłych liści i okolicznej trzciny. Matka opiekuje się młodymi przez cztery miesiące, po czym stają się samodzielne i mogą opuścić gniazdo³. Oprócz tego dziobak posiada tzw. kloakę, zwaną również stekiem (dlatego jest zaliczany do stekowców), która pełni jednocześnie funkcję odbytu, ujścia moczowodu i pochwy.

Cechy gada

Ten ostatni element jest obecny nie tylko u ptaków, ale także u gadów. Inną cechą, która czyni dziobaka podobnym do gadów, jest to, że zamiast rodzić żywe młode, składa on miękkie, “skórzane” jaja. Dziobak posiada również szkielet zbliżony do gadziego, co sprawia, że porusza się po ziemi podobnie jak gady. Ponadto jego kończyny mają tzw. błony pławne, dzięki którym zwierzę sprawnie pływa. Inne podobieństwo do gadów widoczne jest w tym, że dziobak posiada jad. Ów jad, choć niezwykle bolesny, nie jest śmiertelny dla człowieka, ale dla mniejszych zwierząt już tak. Jak dotąd nie udało się stworzyć na niego antidotum.

Cechy ryby

Okazuje się ponadto, że dziobak jest nawet nieco podobny do ryb. Te bowiem posiadają tzw. zmysł elektryczny, który umożliwia im wykrywanie sygnałów elektrycznych mięśni swoich potencjalnych zdobyczy. U dziobaka znajduje się on w jego dziobie. Dzięki temu może skutecznie polować na ofiarę, która np. ukrywa się pod skałami⁴.

Dziobak i jego miejsce w królestwie zwierząt

Ewolucjoniści twierdzą, że dziobak wyewoluował z gadów jako jeden z pierwszych ssaków. Jednak dokładne pochodzenie zwierzęcia ma być wciąż owiane tajemnicą. Z początku dziobaki były uważane za “prymitywny” gatunek należący do gromady ssaków. Gdy jednak okazało się, że w przeciwieństwie do wszystkich innych ssaków posiadają zmysł elektrorecepcji, zostały uznane za zupełnie odrębną linię ewolucyjną⁵. Dzisiaj większość naukowców uważa, że stekowce wyewoluowały z innej linii gadów ssakokształtnych niż wszystkie pozostałe ssaki⁶.

Jednak zapis kopalny pokazuje nam zupełnie inną rzeczywistość. Okazuje się, że dziobak tak naprawdę zawsze był dziobakiem. Ani nie stanowił formy przejściowej między gadami i ssakami, ani nie znaleziono żadnych innych form przejściowych między gadami a samym dziobakiem. Co więcej, zapis kopalny ujawnia nam nie ewolucję, a raczej dewolucję zwierzęcia. Wykopaliska w Australii, a także w Ameryce Południowej ujawniły, że dziobak był dawniej większym zwierzęciem i miał wyjątkowe w świecie zwierząt zęby. Innymi słowy musiało dojść do utraty informacji genetycznej⁷.

Podsumowanie

Zarówno wyjątkowość zwierzęcia, jak i historia tego gatunku mówią nam, że nie mógł on po prostu wyewoluować z gadów. Jego podobieństwo do ssaków, gadów, ptaków, a nawet ryb sprawia, że bardziej wygląda na zlepek cech wspomnianych gromad, aniżeli na pełnoprawnego przedstawiciela którejkolwiek istniejącej gromady, w tym ssaków. Tak jakby zwierzę to zostało złożone z elementów na pierwszy rzut oka nie pasujących do siebie. I tym właśnie jest dziobak. Wszystko wskazuje na to, że został on szczególnie zaprojektowany przez Stwórcę jako jedno z najdziwniejszych stworzeń na Ziemi.

Przypisy

1. Weston P., The platypus, “Creation”, 24(2), marzec 2002, s. 40-43, https://creation.com/the-platypus
2. Bruce H. B., Platypus: One of a Kind, Answers in Genesis, 1 kwietnia 2021, https://answersingenesis.org/mammals/platypus-one-kind/
3. Bruce H. B., op. cit.
4. Weston P., op. cit.
5. Weston P., op. cit.
6. Carter C., Platypus thumbs its nose (or bill) at evolutionary scientists, Creation Ministries International, 23 maja 2008, https://creation.com/platypus-thumbs-its-nose-or-bill-at-evolutionary-scientists
7. Carter C., op. cit.