Czy nasz wszechświat powstał w laboratorium?

Astronomowie i kosmolodzy zazwyczaj są zdania, że wszechświat powstał sam z siebie. Część naukowców zaczyna dostrzegać brak logiki w rozumowaniu, że coś samo z siebie powstało z niczego i szukają konkretnej mocy sprawczej. Ale czy szukają w odpowiednim miejscu?

Początki wszechświata nadal rozpalają wyobraźnię naukowców. Badacze głównego nurtu uważają, że nasz wszechświat powstał 13,7 mld lat temu w wyniku Wielkiego Wybuchu. Jednak nie ma zgodności odnośnie do tego, co faktycznie odpowiada za to wydarzenie. Istnieje szereg przypuszczeń na ten temat.

Po drugiej stronie stoją naukowcy, którzy uważają, że za Wielkim Wybuchem (jeśli to był Wielki Wybuch) stoi konkretna istota, którą nazywamy Bogiem. Jednak większość badaczy twierdzi, że to zbyt daleko idący wniosek, bo „nikt nie udowodnił istnienia samego Boga”. Zwłaszcza, gdy swoją niewiarę w Boga deklarują takie autorytety, jak Stephen Hawking¹.

Tym samym wiara, że to Bóg stworzył wszechświat pozostaje żywa jedynie w prywatnych opiniach niektórych naukowców, takich jak brytyjski matematyk John Lennox².

Wszechświat z laboratorium?

Pojawiają się również naukowcy, którzy wprost twierdzą, że wszechświat mógł zostać sztucznie stworzony. Niedawno Scientific American opublikował artykuł dr. Aviego Loeba pod tytułem Czy nasz wszechświat został stworzony w laboratorium?³.

Na początku dr Avi Loeb wymienia kilka przypuszczeń związanych z powstaniem wszechświata, które są dość poważnie traktowane przez świeckich naukowców:

• że wszechświat pojawił się w wyniku kwantowej fluktuacji próżni,
• że pojawianie się wszechświata i jego zapadanie się jest procesem cyklicznym,
• że to w tym wszechświecie ujawniła się zasada antropiczna⁴, zgodnie z teorią strun zakładającą istnienie wieloświata,
• że wszechświat powstał w wyniku zapadnięcia się materii w czarnej dziurze w innym wszechświecie.

Następnie Loeb przedstawia swoją nietuzinkową hipotezę. Stwierdza, że wszechświat mógł zostać stworzony… w laboratorium przez jakąś wysoko zaawansowaną cywilizację kosmiczną! Według tej hipotezy, ponieważ wszechświat posiada tzw. płaską geometrię⁵ i jego bilans energetyczny jest zerowy⁶, możliwe jest, że pewna wysoko zaawansowana cywilizacja była zdolna do stworzenia naszego wszechświata za pomocą tunelowania kwantowego⁷.

Powiązanie teorii naukowej z religią

Loeb uznał, że jego teoria mogłaby połączyć religijne pojęcie stwórcy wszechświata ze świecką teorią grawitacji kwantowej. Ze świeckiego punktu widzenia mogłoby to tłumaczyć, dlaczego nasz wszechświat zachowuje zasadę antropiczną. Co więcej, według Loeba, te istoty miałyby stworzyć nasz wszechświat dla cywilizacji takich jak my, ale lepszych od nas. Te cywilizacje miałyby być w stanie odtworzyć warunki powstania naszego wszechświata oraz tworzyć kolejne wszechświaty.

Loeb uważa również, że te cywilizacje mogą być siłą napędową dla darwinowskiego pojęcia selekcji naturalnej i rozwoju cywilizacji. Oznacza to ni mniej ni więcej, że wszelka egzystencja, zarówno cząsteczek, istot i ich cywilizacji, jak i całych wszechświatów, rzekomo opiera się na darwinowskim pojęciu selekcji naturalnej.

Darwinowski wszechświat?

Wszystko, co związane jest z teorią ewolucji Karola Darwina, w sposób naturalny dąży do odrzucenia odwiecznego Stwórcy wszelkiego istnienia. Tak samo jest z powyższą teorią. Próbuje ona pogodzić ludzką religijność ze świecką nauką. Jednak zaplątuje się tylko w potencjalnie nieskończonej, odwiecznej cykliczności powstawania nowych bytów materialnych (wszechświatów czy istot myślących). W końcu jeśli takie istoty faktycznie stworzyły nasz wszechświat, to kto stworzył te istoty i ich własny wszechświat? Odpowiedź może być tylko jedna: jeszcze inne istoty z jeszcze innego wszechświata. I tak potencjalnie w nieskończoność.

W ten sposób niektórzy naukowcy próbują całkowicie oddalić perspektywę odwiecznego Stwórcy czegokolwiek. Ewentualnie ktoś może uznać, że za którymś razem mógł być jakiś Bóg, który stworzył pierwszy wszechświat i pierwsze istoty rozumne. Ale to musiałoby być tak daleko, że w ogóle nie byłoby to warte uwagi naukowców.

W powyższej teorii mamy więc do wyboru dwie alternatywy: albo zupełny ateizm, kiedy mamy do czynienia z nieskończonym cyklem powstawania kolejnych wszechświatów, albo w najlepszym razie deizm, z bardzo odległym stwórcą pierwszego wszechświata.

Brzytwa Ockhama ateizmu

Tymczasem z naukowego punktu widzenia istnienie tych superinteligentnych istot jest tak samo udowodnione, jak udowodnione jest istnienie Boga. Chciałoby się więc zapytać: dlaczego nie można od razu przyznać, że wszechświat, w którym żyjemy, został stworzony przez Niego? Pismo Święte mówi wyraźnie, że to Bóg stworzył wszystko, co istnieje⁸. Jednak ponieważ świecka nauka zredukowała pojęcie Boga do bytu niekoniecznie istniejącego, to teraz mamy do czynienia z eksplozją niepotrzebnych innych bytów⁹.

W filozofii nauki funkcjonuje pojęcie tzw. brzytwy Ockhama¹⁰, zgodnie z którą „Nie należy mnożyć bytów ponad potrzebę” (jest to tzw. zasada ekonomii myślenia). Do brzytwy Ockhama bardzo chętnie odwołują się ateiści tacy jak Richard Dawkins, twierdząc, że samo pojęcie Boga jest sprzeczne z powyższą zasadą¹¹.

Ale jak widzimy, sami wpadają we własną pułapkę. Bowiem o ileż bardziej sprzeczne z brzytwą Ockhama jest mnożenie stwórców wszechświatów i samej ilości tych wszechświatów w nieskończoność? Z punktu widzenia uczciwej nauki, jeden jedyny Bóg w zupełności wystarczy do stworzenia wszystkiego, co istnieje. I tak też mówi nam Pismo Święte.

Przypisy

1. Ducharme J., Stephen Hawking Was an Atheist. Here’s What He Said About God, Heaven, and His Own Death, TIME, 14 marca 2018, https://time.com/5199149/stephen-hawking-death-god-atheist/
2. Zob. Lennox J.C., Czy nauka pogrzebała Boga?, przeł. G. i A. Gomola, W drodze, 2018.
3. Loeb A., Was Our Universe Created in a Laboratory?, Scientific American, 15 października 2021, https://www.scientificamerican.com/article/was-our-universe-created-in-a-laboratory/
4.  „Zasada antropiczna próbuje wytłumaczyć wiele faktów dotyczących wszechświata tym, że istnieją w nim istoty rozumne, a więc jego obserwatorzy”. Za: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/zasada-antropiczna;3869978.html
5. Termin „płaski wszechświat” odnosi się do takiej geometrii wszechświata, w której nie dochodzi do globalnego zakrzywienia jego czasoprzestrzeni, co sugeruje, że przestrzeń wszechświata rozciąga się w nieskończoność. Gdyby takie globalne zakrzywienie istniało, to wszechświat byłby skończony. Dotychczasowe teorie i dane naukowe wskazują na płaski wszechświat, ale niektóre nowe dane sugerują, że wszechświat może mieć jakiś kształt. Zob. np. Crane L., Cosmological crisis: We don’t know if the universe is round or flat, NewScientist, 4 listopada 2019, https://www.newscientist.com/article/2222159-cosmological-crisis-we-dont-know-if-the-universe-is-round-or-flat/
6. Wszechświat o zerowej energii to wszechświat, w którym energia pozytywna w postaci materii jest równoważona przez energię negatywną w postaci grawitacji.
7. Loeb określa taką cywilizację jako cywilizację klasy A, która byłaby zdolna do zmian środowiskowych wychodzących poza wszechświat, w którym powstała. Cywilizacja klasy B miałaby być zdolna do zmian środowiskowych poza macierzystym układem planetarnym (cywilizacja międzygwiezdna). Z kolei cywilizacja C – do zmian środowiskowych nie wykraczających poza planetę, na której istnieje. Według tej klasyfikacji cywilizacja ziemska miałaby być cywilizacją typu C. A być może nawet cywilizacją D, biorąc pod uwagę negatywny wpływ ludzi na ziemskie środowisko naturalne.
8. Dz 17,24-25.
9. Ham K., Astronomer: Was Our Universe Created in a Laboratory?, Answers in Genesis, 25 października 2021, https://answersingenesis.org/astronomy/astronomer-our-universe-created-laboratory/
10. Przypisuje się je Williamowi Ockhamowi, filozofowi żyjącemu w XIII-XIV wieku. Jednak faktycznym twórcą tej zasady w kontekście nowożytnej nauki jest żyjący w XVII wieku Johannes Clauberg. Warto zaznaczyć, że wbrew temu, co chciałby Richard Dawkins, obaj byli teistami.
11. Glass D.H., McCartney M., Science, Ockham’s Razor & God, Philosophy Now, 2016, https://philosophynow.org/issues/115/Science_Ockhams_Razor_and_God