Trzcinniczek – trzcionka

Zobacz również

Trzcinniczek (Acrocephalus scirpaceus) znany też jako trzcionka jest ptakiem zaliczanym do rodziny trzciniaków (Acrocephalidae). Zasięg jego naturalnego występowania rozciąga się na cały kontynent europejski. Buduje gniazda oraz wychowuje młode w Europie, oraz w niektórych regionach zachodniej Palearktyki. Przed nastaniem zimy migruje do Afryki subsaharyjskiej. Niektóre osobniki pozostają na tym kontynencie przez cały rok.

Taksonomia

Pierwszy opis trzcinniczka powstał w 1804 roku. Opracował go francuski przyrodnik Johann Hermann, który zaproponował nazwę gatunku Turdus scirpaceus. Za typowe miejsce występowania przedstawicieli tego gatunku uznano Alzację.

Obecnie trzcionka należy do rodzaju Acrocephalus reprezentowanego przez około 40 gatunków ptaków. Klasyfikację tę stworzyli w 1811 roku dwaj spokrewnieni ze sobą badacze – Johann Andreas Naumann i jego syn Johann Friedrich Naumann.

Współcześnie wyodrębnia się dziesięć podgatunków trzcinniczków. Są to:

  • Acrocephalus scirpaceus scirpaceus – buduje gniazda w Europie od Portugalii po zachodnią Rosję, Ukrainę i zachodnią Turcję, żyje także w północno-zachodniej Afryce; zimuje w Afryce centralnej i zachodniej.
  • Acrocephalus scirpaceus fuscus – okres lęgowy odbywa w północnym Egipcie, centralnej Turcji oraz na Bliskim Wschodzie; zasięg jego naturalnego występowania rozciąga się aż do południowo-wschodniej Rosji, północnego Iranu, Kazachstanu i północno-zachodnich Chin; na zimę migruje do Afryki Wschodniej i Południowej.
  • Acrocephalus scirpaceus avicenniae – zasiedla wybrzeże Morza Czerwonego.
  • Acrocephalus scirpaceus ammon – spotyka się go zazwyczaj na terenach oaz na granicy Libii i Egiptu.
  • Acrocephalus scirpaceus ambiguus żyje na Półwyspie Iberyjskim i w północno-zachodniej Afryce.
  • Acrocephalus scirpaceus minor – zasiedla tereny od Senegalu po zachodnią i centralną część Sudanu.
  • Acrocephalus scirpaceus cinnamomeus – występuje w zachodniej Etiopii i południowej Somalii; zasiedla też regiony południowego Sudanu, Ugandy, Kenii, Zambii i Mozambiku; niewielkie, rozproszone populacje obserwuje się również w zachodniej Afryce, od południowego Kamerunu do Nigerii i Mali.
  • Acrocephalus scirpaceus suahelicus – zasiedla tereny wschodniej Tanzanii aż do wschodniego Mozambiku oraz wschodnich rejonów RPA.
  • Acrocephalus scirpaceus hallae – występuje w południowo-zachodniej Angoli, południowo-zachodnich rejonach Zambii oraz zachodniej części RPA.
  • Acrocephalus scirpaceus baeticatus – zasiedla tereny północnej Botswany i Zimbabwe aż do południowej części RPA.

Niektóre podgatunki z Półwyspu Iberyjskiego i Afryki niekiedy uznawane są za odrębny gatunek – trzcinniczek tęposkrzydły (Acrocephalus baeticatus).

Opis

Trzcionka jest ptakiem średniej wielkości. Dorosłe osobniki z reguły dorastają do 13 cm długości. Ich rozpiętość skrzydeł waha się natomiast od 17 do 21 cm. Ptak ma na grzbiecie brązowe pióra. Jego brzuch natomiast pokryty jest jasnożółtym upierzeniem. Trzcinniczki wyróżnia także spłaszczone czoło i mocny zakrzywiony dziób. U trzcionek dymorfizm płciowy jest słabo zaznaczony. Samce i samice praktycznie nie różnią się od siebie wyglądem. Młode ptaki można natomiast łatwo rozpoznać po intensywnie ubarwionym spodzie ciała. Trzcinniczek przypomina trzciniaka drozdówkę. Różni się jednak od niego mniejszym rozmiarem ciała oraz słabiej zaznaczoną brwią nad okiem.

Ptaki na ogół wydają odgłosy przypominające szczebiot. Mogą także imitować inne dźwięki.

Występowanie i siedlisko

Trzcionka zazwyczaj zasiedla tereny trzcinowisk. Preferuje zwłaszcza obszary pokryte krzewami. Na przedstawicieli tego gatunku można się też natknąć w wilgotnych zaroślach.

Zachowanie i ekologia

Żywienie

W skład diety trzcinniczków wchodzą głównie różnorodne owady. Przedstawiciele tego gatunku niekiedy żywią się też owocami (np. jagodami).

Rozmnażanie

Trzcionki starannie wybierają miejsca lęgowe. Zwykle budują gniazda w trzcinach, a konkretnie w znajdującej się nad wodą roślinności. Trzcinniczki na ogół tworzą pary monogamiczne. Samce przybywają na tereny lęgowe nieco wcześniej niż ich partnerki. Samice zazwyczaj jednorazowo składają w gnieździe od 3 do 6 jaj. Czasem wysiadują też jaja kukułek.

Okres lęgowy trzcionek przypada na czas od maja do lipca. Młode osobniki wykluwają się z jaj zazwyczaj po upływie ok. 12 dni od momentu rozpoczęcia procesu inkubacji. Pisklęta opuszczają gniazdo po kolejnych kilkunastu dniach.

Trzcionki w jednym sezonie rozrodczym mogą gniazdować nawet pięciokrotnie. Dzięki temu zwiększają się szanse na wychowanie dużej liczby potomstwa w ciągu roku.

Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:


Źródło

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Common_reed_warbler [dostęp: 10.10.2024].

© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Acrocephalus_scirpaceus_Vlaskop. Licencja: CC BY 2.0.

Zobacz również

Popularne artykuły

Skip to content
facebook facebook facebook