Jagodzian rambutan, rambutan (Nephelium lappaceum L.) to gatunek rośliny z rodziny mydleńcowatych. Występuje głównie w Malezji, Chinach i Indonezji, ale też w innych krajach tropikalnej części Azji.
Nazewnictwo
Nazwa rambutan pochodzi od malajskiego słowa rambutan, które oznacza ‘owłosiony’. W Wietnamie jagodzian rambutan nazywany jest chôm chôm, co w tłumaczeniu oznacza ‘niechlujne włosy’, ze względu na kolce znajdujące się na skórce owocu.
Morfologia
Jagodzian rambutan to drzewo wiecznie zielone, osiągające do 30 m wysokości. Ma prosty pień o rdzawym kolorze. Korona jest niska, gęsto rozrastająca się, natomiast gałęzie mają kolor szarawobrązowy.
Liście są pierzaste, zimnozielone, o długości od 15 do 40 cm, złożone z 3 do 8 listków o kształcie lancetowatym. Po wyschnięciu liście zmieniają barwę na brązowoczerwoną.
Kwiaty zebrane są w kwiatostany, najczęściej rozgałęzione. Szypułki kwiatowe są krótkie. Kielich skórzasty ma wielkość około 2 mm, a działki kielicha są jajowate, charakteryzują się brakiem płatków korony. Występują kwiaty: męskie, żeńskie i obupłciowe.
Owoce mają jajowaty kształt i średnicę do 5 cm. Mają cienką, skórzastą skórkę, pokrytą brodawkami, z których wyrastają miękkie różowe lub żółte włoski. Jagodzian to owoc jadalny, w smaku słodko-kwaśny. Miąższ jest soczysty o barwie perłowobiałej, otaczający duże, ciemnobrązowe jądro, które nie nadaje się do spożycia.
Rambutan zarówno w wyglądzie, jak i w smaku jest bardzo podobny do owocu liczi.
Środowisko życia
Rambutan rośnie na wysokościach od poziomu morza do 500-600 m n.p.m w tropikalnych regionach o regularnych opadach deszczu. Drzewo rozwija się najlepiej w piaszczystej glebie bogatej w materię organiczną lub głębokim torfie. Nasiona zawierają śladowe ilości alkaloidów. Z reguły są gorzkie i uważane za narkotyczne. Skórka owoca zawiera toksyczne substancje: saponinę i taninę.
Na Malajach rambutan owocuje dwa razy do roku – w czerwcu i grudniu. Natomiast na Filipinach kwitnienie występuje od końca marca do początku maja, a owoce dojrzewają od lipca do października.
Właściwości i zastosowanie
Niedojrzałe owoce rambutanu są stosowane w celu złagodzenia biegunki i czerwonki. Okłady z liści lub korzeni rambutanu pomagają w złagodzeniu bólów głowy i gorączki. Wywar z kory jest stosowany do produkcji środków na pleśniawki.
Owoc rambutanu bogaty jest w błonnik oraz witaminę C i B12. Co ciekawe, 100 g rambutanu zawiera jedynie 7 kcal, dostarczając jednocześnie ponad 60% dziennego zapotrzebowania na witaminę C, która wzmacnia odporność organizmu i jest szczególnie pomocna w walce z przeziębieniem, a także opóźnia procesy starzenia się, wspomaga pracę serca i działa antynowotworowo.
Rambutan zawiera również miedź i mangan. Miedź poprawia pracę mózgu, zwiększa odporność, a także hamuje rozwój bakterii i pomaga w walce z chorobami układu krążenia.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Grążel drobny
- Melisa lekarska
- Wpływ witaminy B1 na mózg
- Żelazo – jaką rolę odgrywa w naszym organizmie i jakie są objawy niedoboru
- Dron, który naśladuje jerzyki
Źródła
- https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Jagodzian_rambutan
- https://dziendobry.tvn.pl/zdrowie/zdrowe-odzywianie/rambutan-co-to-za-owoc-i-jak-go-jesc-jak-smakuje-da297528-ls5346506
© Źródło zdjęcia głównego: Canva.
